«ἐλογίσθημεν ὡς πρόβατα σφαγῆς»
Δημοσιεύθηκε 18 Σεπτεμβρίου 2025
Τήν Κυριακή πρό τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ ἑκάστου ἔτους ἐπιτελοῦμε τήν μνήμη τῶν Ἐθνοϊερομαρτύρων Μητροπολιτῶν Σμύρνης Χρυσοστόμου, Μοσχονησίων Ἀμβροσίου, Κυδωνιῶν Γρηγορίου, Ἰκονίου Προκοπίου καί Ἐπισκόπου Ζήλων Εὐθυμίου καί τῶν λοιπῶν Κληρικῶν καί Λαϊκῶν πού ὑπέστησαν βίαιο καί μαρτυρικό θάνατο κατά τήν Μικρασιατική Καταστροφή (1922), πού κατά τό διανυόμενο ἔτος συμπληρώνονται 103 χρόνια. Θυμώμαστε καί τιμᾶμε τούς Ἐθνοϊερομάρτυρες Ἱεράρχες:
α) Τόν κορυφαῖο Ἐθνοϊερόμαρτυρα Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο πού κατακρεουργήθηκε τό ἀπόγευμα τοῦ Σαββάτου τῆς 27ης Αὐγούστου 1922 ἀπό σκληρούς καί ἀνελέητους δημίους. Ἡ βαρβαρότητά τους συγκλόνησε τό ποίμνιό του, τούς Ἕλληνες, τούς ἰσχυρούς τῆς γῆς τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Παραδόθηκε ὡς ἐξιλαστήριο θῦμα ἀπό τούς ἐχθρούς τῆς Πίστεως καί τῆς Πατρίδος μας στόν μαινόμενο κατ’ αὐτοῦ Τουρκικό ὄχλο, ἀπό τόν ὁποῖο δεινῶς προπηλακιζόμενος ἀνεσκολοπίσθη βάναυσα καί φρικτά. Θυσιάσθηκε ὡς θῦμα ἄμωμο καί ἑκούσιο, ἀφοῦ ἀρνήθηκε νά δεχθεῖ τήν προσφερθεῖσα σ’ αὐτόν διάσωση μέ τήν φυγή, διότι βάρυνε στήν ἀρχιερατική συνείδηση του ὁ λόγος τοῦ Κυρίου γιά τόν καλό Ποιμένα (Ἰωάννης ι΄ 12-13).
β) Τόν Κυδωνιῶν Γρηγόριο. Ὁ Ἱεράρχης αὐτός προστάτεψε τό ποίμνιό του ἀπό τούς διωγμούς τῶν Τουρκικῶν Ἀρχῶν καί ἔσωσε πολλούς φυλακισμένους καί μελλοθανάτους. Φυγάδευσε τό μεγαλύτερο μέρος τοῦ ποιμνίου του σέ ἀσφαλεῖς τόπους ἔξω τῶν Τουρκικῶν συνόρων. Συγκακουχούμενος ὁ ἴδιος μέ τούς ὑπόλοιπους ἐκτοπίσθηκε μαζί τους τόν Ὀκτώβριο τοῦ ἔτους 1922. Ἐνῶ ἑτοιμάσθηκε ὁ λάκκος πού εἶχαν σκάψει γιά αὐτόν οἱ δημιοί του γιά νά τόν θάψουν ζωντανό ξεψύχησε ἀπό ἐγκεφαλική συμφόρηση, τελειωθείς ἐν Κυρίῳ ὡς νεομάρτυς τήν 3η Ὀκτωβρίου 1922.
γ) Τόν Μοσχονησίων Ἀμβρόσιο. Ὁ Ἱεράρχης αὐτός μαρτύρησε, ἀφοῦ βασανίσθηκε μέ τό πετάλωμα τῶν ποδιῶν του καί τήν κατατεμάχηση τοῦ σώματός του, μαζί μέ ἄλλους Ἱερεῖς πού συμμαρτύρησαν μαζί του καί ἄλλους πιστούς τῆς Ἐπαρχίας του.
δ) Τόν Ἰκονίου Προκόπιο. Στό μέσο τῆς καταδυναστεύσεως τοῦ ποιμνίου του καί τῶν Ποιμένων του ἀπό τίς Ἀρχές τῶν Νεοτούρκων, καί τῶν ἀπεγνωσμένων κραυγῶν τοῦ λαοῦ ὁ Ποιμενάρχης παρέδωκε τό πνεῦμα στό Μέγα Ἀρχιερέα καί Σωτῆρα Χριστό προμαχώντας καί συμπάσχοντας μέ τούς στενάζοντες Ἕλληνες Χριστιανούς τῆς Ἀνατολίας.
καί ε)Τόν Ζήλων Εὐθύμιο. Ὁ Ἱεράρχης ἐνῶ ἦταν φυλακισμένος στήν Ἀμάσεια τοῦ Πόντου ὡς κατηγορούμενος γιά ἐσχάτη προδοσία τοῦ Τουρκικοῦ Ἔθνους τό Πάσχα τοῦ ἔτους 1921 μετέδιδε στούς κρατούμενους μαζί μέ τόν πασχάλιο χαιρετισμό καί τό μήνυμα τῆς ἐθνικῆς ἀναστάσεως. Ὑφίστατο καθημερινά γιά 41 ἡμέρες πολυώδυνα μαρτύρια ἀπό τά ὁποῖα ὑπέκυψε σέ θάνατο τήν 29η Μαΐου 1921. Τίς τελευταῖες ἡμέρες τῆς ζωῆς του ἔψαλλε μόνος του τήν νεκρώσιμη Ἀκολουθία γιά τόν ἑαυτό του καί μετέστη πρός Κύριον ὡς Ἐθνομάρτυρας καί Ἱερομάρτυρας.
Θυμώμαστε ἐπίσης τά ἄμωμα θύματα τῆς σκληρῆς καί ἀπάνθρωπης θηριωδίας ἕνεκα τῆς ὁποίας ἐξοντώθηκαν οἱ Ἕλληνες τῆς Τουρκίας πού κατοικοῦσαν στόν Πόντο, στήν Θράκη στά παράλια τῆς Μαύρης θάλασσας καί τῆς Μικρᾶς Ἀσίας τήν ὀκταετία 1914-1922 καί ἔχουν καταγραφεῖ σέ εἰδικές ἐκδόσεις τά δεδομένα αὐτῆς τῆς Γενοκτονίας.
Θυμώμαστε ὅτι ἐνῶ οἱ σεβάσμιοι Πρόγονοί μας διώχθηκαν μέ ἀγριότητα καί βαρβαρότητα ἀπό τίς πατρογονικές πατρίδες τους δέν ἐξαφανίσθηκαν. Ἐφοδιασμένοι μέ τήν πίστη στό Θεό καί στίς ἀρχές καί ἀξίες τοῦ πολιτισμοῦ τοῦ Γένους μας ἐπεβίωσαν δημιουργώντας τίς νέες λαμπρές πατρίδες στήν ἐλεύθερη Ἑλλάδα μέ κόπο, μόχθο καί τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἄνθρωπος χωρίς περιουσία ζεῖ χωρίς Θεό καί Πατρίδα ὅμως δέν ζεῖ, ὅπως διεκήρυξε ὁ Κύριός μας «χωρίς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν» (Ἰωάννου ιε΄, 5).
Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀποτύπωσε τήν αὐτοθυσία τῶν Ποιμένων τῆς Ἐκκλησίας μας: «Μᾶς διώκουν, ὁ Θεός ὅμως δέν μᾶς ἐγκαταλείπει, μᾶς ρίχνουν κάτω, μά δέν χάνουμε τόν ἀγῶνα. Συνεχῶς ὑποφέρουμε σωματικά μετέχοντες ἔτσι στό θάνατο τοῦ Κυρίου γιά νά φανερωθεῖ στό πρόσωπό μας ἡ ζωή τοῦ ἀναστημένου Ἰησοῦ. Δηλαδή εἴμαστε ζωντανοί ἀλλά ἐκθέτουμε συνεχῶς τόν ἑαυτό μας στό θάνατο γιά χάρη τοῦ Ἰησοῦ » (Πρός Κορινθίους Β΄, στ΄, 9-11)
Ὅλοι αὐτοί οἱ σεβάσμιοι μάρτυρες τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδος εἶναι ἡ πολύτιμη προσφορά καί ἱερή θυσία τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Γένους τῶν Ἑλλήνων στόν Τριαδικό Θεό. Ἐκεῖνος εὐλόγησε καί ἔδωκε τό Ἅγιο Πνεῦμα στούς πιστούς καί ζύμωσε τόν νοῦ καί τίς καρδιές τους στήν τέλεια ἀγάπη καί ἀλλοίωσε τά φρονήματά τους πρός εὐσέβεια, κατά τό : «ἕνεκα σου θανατούμεθα ὅλην τήν ἡμέραν ἐλογίσθημεν ὡς πρόβατα σφαγῆς» (Ψαλμοῦ μγ΄ 23)· ἐμπνεόμενοι οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες ἀντιμετώπισαν μέ καρτερία τά παθήματά τους καί αὐτόν τόν θάνατο διότι πίστευαν ὅτι ἡ θυσία τους θά τούς χαρίσει αἰώνια δόξα, τιμή καί ζωή.
