«Σύ εἶ Πέτρος»
Δημοσιεύθηκε 26 Ἰουνίου 2025
Ὅταν ρώτησε ὁ Κύριος τοὺς μαθητές Του: «Ὑμεῖς δὲ τίνα με λέγετε εἶναι; ἀποκριθεὶς δὲ Σίμων Πέτρος εἶπε: «σὺ εἶ ὁ Χριστὸς ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος» (Ματθαίου ιστ´, 16-17). Ὁ Πέτρος, μὲ τὴ θεολογική του ὁμολογία, ἀπέδειξε καὶ τὰ δύο: ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ταυτόχρονα Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου. Ἐπειδὴ ὑπάρχουν πολλοὶ ποὺ ἀποκαλοῦνται «Χριστοί», «Υἱοὶ» ἢ «Θεοί», ἐνῶ μόνο ἕνας εἶναι ἀληθινὰ καὶ ἀπὸ τὴ φύση του τέτοιος, γι’ αὐτὸ ὁ Πέτρος δὲν εἶπε ἁπλῶς: «Ἐσὺ εἶσαι Χριστός», ἀλλὰ «ὁ Χριστός», οὔτε εἶπε «Υἱός», ἀλλὰ «ὁ Υἱός», οὔτε ἁπλῶς «Θεοῦ», ἀλλὰ «τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος». Ἐπειδὴ τὰ εἶπε ὅλα μὲ τὸ ὁριστικὸ ἄρθρο, ἔδειξε καθαρὰ τὴ μοναδικότητα τῆς θείας φύσεως. Γι’ αὐτὸ κι ἔγινε ἄξιος τοῦ μακαρισμοῦ: «Μακάριος εἶσαι, Σίμων γιέ Βάρ Ἰωνᾶ».
Ὅπως ὁ Πέτρος εἶναι φύσει γιὸς τοῦ πατέρα σου Ἰωνᾶ, ἔτσι κι ἐγὼ εἶμαι φύσει καὶ κατ’ οὐσίαν Υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ Πατέρα. Ὁ Κύριος τοῦ εἶπε «ἐσὺ εἶσαι Πέτρος, καὶ πάνω σ’ αὐτὴν τὴν πέτρα θὰ οἰκοδομήσω τὴν Ἐκκλησία μου»
Ἐσύ θὰ γίνεις ἡ πέτρα τῆς λογικῆς πίστης, τὸ θεμέλιο τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ ἀρχὴ τῆς πνευματικῆς οἰκοδομῆς. Πάνω σὲ αὐτὴν τὴ ὁμολογία σου –ὅτι εἶμαι ταυτόχρονα Υἱὸς Θεοῦ καὶ Υἱὸς ἀνθρώπου– θὰ θεμελιωθεῖ ἡ Ἐκκλησία.
«Καὶ θὰ σοῦ δώσω τὰ κλειδιὰ τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν»
Δὲν λέει «σοῦ δίνω τώρα», ἀλλὰ «θὰ σοῦ δώσω», ἀναφερόμενος στὸ χρόνο μετὰ τὴν Ἀνάσταση, ὅταν τοῦ ἔδωσε τὴ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τὴν ἐξουσία νὰ δεσμεύει καὶ νὰ λύνει, καὶ τὸν καθιέρωσε ποιμένα τῶν λογικῶν προβάτων. Ἀλλὰ ποιές εἶναι οἱ κλεῖδες καὶ ποιές θῦρες ἀνοίγει ὁ Πέτρος; Ἡ θύρα εἶναι ὁ Χριστός, ποὺ εἶπε: «Ἐγὼ εἶμαι ἡ θύρα». Καὶ τὸ κλειδὶ αὐτῆς τῆς θύρας εἶναι ἡ πίστη, πού ἔδωσε στὸν Πέτρο.
Δίνει τὰ κλειδιὰ στὸν Πέτρο καὶ στοὺς διαδόχους του, ὥστε γιὰ τοὺς αἱρετικοὺς ἡ θύρα νὰ εἶναι ἀπρόσιτη, ἐνῷ γιὰ τοὺς πιστοὺς προσπελάσιμη. Οἱ ἐχθροὶ τῆς πίστης εἶναι οἱ πύλες τοῦ Ἅδη, ἐνῷ ὁ Κύριος εἶναι ἡ θύρα καὶ ἡ πύλη τῆς βασιλείας.
Πῶς εἶναι δυνατὸν ὁ Πέτρος γιά ὅλα τοῦτα νὰ ἀρνηθεῖ τρεῖς φορὲς τὸν διδάσκαλό του;
Ἡ ἄρνηση τοῦ Πέτρου ἔγινε μὲ θεϊκὴ παραχώρηση. Ἐπειδὴ ὑπερηφανεύτηκε περισσότερο ἀπὸ τοὺς ἄλλους μαθητὲς λέγοντας πὼς θὰ πέθαινε μαζὶ μὲ τὸν Χριστό, χωρὶς νὰ σκεφτεῖ καλὰ τὴν ἀδυναμία τῆς σάρκας, ἔπρεπε καὶ αὐτὸς νὰ ἐλεγχθεῖ ὡς ἄνθρωπος καὶ νὰ δείξει ὁ Κύριος πὼς ὅσα εἶπε ἦταν ἀληθινά.
Ἡ ἄρνηση τοῦ Πέτρου ἦταν οἰκονομία (δηλ. θεϊκὴ πρόνοια). Ἂν θέλουμε νὰ μιλήσουμε καὶ πιὸ μυστηριακά, μποροῦμε νὰ ποῦμε πὼς ἡ ἄρνηση τοῦ Πέτρου ἦταν συμβολική. Ὅσο ὁ Πέτρος ἔκαιγε ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸν Διδάσκαλο, ἦταν γενναῖος καὶ δὲν τὸν φόβιζαν οὔτε οἱ φρουρές, οὔτε οἱ στρατιῶτες, οὔτε τὰ ξίφη, οὔτε οἱ δᾶδες. Πλησιάζοντας τὴν φωτιὰ ποὺ ἄναψαν οἱ στρατιῶτες, τότε ἔγινε παιχνίδι στὰ χέρια μιᾶς δούλας. Ὅσο ἐμεῖς εἴμαστε ζεστοὶ στὴν ἀγάπη πρὸς τὸν Θεὸ καὶ θυμόμαστε τὴ φωτιὰ τῆς αἰώνιας κόλασης, δὲν μᾶς τρομάζουν τὰ ξίφη, οἱ πειρασμοὶ ἢ οἱ στρατιὲς τῶν δαιμόνων. Ἂν πλησιάσουμε στὴ φωτιὰ τῶν ἡδονῶν, ποὺ ἀνάβουν οἱ στρατιῶτες τοῦ ἄρχοντα τοῦ κόσμου, εὔκολα ὁ ἐχθρὸς θὰ μᾶς ἀποσπάσει ἀπὸ τὸν Θεό. Καὶ μιὰ ἀσήμαντη δούλη μπορεῖ νὰ μᾶς κάνει νὰ ἀρνηθοῦμε τὴ σχέση μας μὲ τὸν Θεό.
Ὁ Πέτρος θερμαινόμενος ἀπὸ ἄλλη φωτιά –ὄχι τοῦ θείου ἔρωτα, ἀλλὰ ἐκείνη τὴν ὑλική, τὴν κοσμικὴ φωτιά, ποὺ ἄναψαν οἱ στρατιῶτες – ἀποξενώθηκε ἀπὸ τὴν πνευματικὴ φλόγα καὶ κατέληξε νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Διδάσκαλο. Αὐτὸ εἶναι τὸ νόημα τῆς συμβολικῆς αὐτῆς σκηνῆς: ὅποιος πλησιάζει στὴ φωτιὰ τῶν ἀπολαύσεων τοῦ κόσμου, γρήγορα πέφτει στὰ χέρια τοῦ ἐχθροῦ.
Ὁ Πέτρος, βλέποντας τὴ φωτιὰ καὶ ἀκούγοντας τὰ λόγια μιᾶς παιδίσκης, ὑποχώρησε. Ἀλλὰ καὶ αὐτὸ ἦταν μέσα στὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ· γιατί μέσα ἀπὸ τὴν πτώση του, διδάχτηκε ταπείνωση, κατανόηση καὶ συμπόνια γιὰ τοὺς ἄλλους. Ἔγινε ἱκανὸς νὰ ποιμάνει τὰ λογικὰ πρόβατα, ὄχι μὲ αὐστηρότητα, ἀλλὰ μὲ εὐσπλαχνία, ἔχοντας πεῖρα προσωπική τό πόσο εὔκολα πέφτει ὁ ἄνθρωπος.
Διότι ἐκεῖνος ποὺ ἔλαβε τὴν ἐξουσία νὰ δεσμεύει καὶ νὰ λύνει ἁμαρτίες, δὲν πρέπει νὰ εἶναι ἄγευστος ἀπὸ τὴ μετάνοια· καὶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ ποιμάνει, πρέπει νὰ ἔχει μάθει πρῶτα νὰ συγχωρεῖ. Ὁ Πέτρος λοιπόν, ἀφοῦ ἔκλαψε πικρὰ γιὰ τὴν πτώση του, ἔλαβε μεγαλύτερη χάρη· καὶ ἔγινε στήριγμα τῆς Ἐκκλησίας, παράδειγμα μετανοίας, καὶ θερμὸς ὑπερασπιστὴς τῆς ἀληθινῆς πίστης.
