Κυριακή Σαμαρείτιδος
«Ἐξῆλθε δὲ εἰς Ταρσόν ὁ Βαρνάβας ἀναζητῆσαι
Σαῦλον καὶ εὐρών αὐτὸν ἤγαγεν αὐτὸν εἰς Ἀντιόχειαν»
Γιὰ ἕνα ἀπὸ τὰ πιὸ ζηλευτὰ στελέχη τῆς πρώτης Ἐκκλησίας κάνει λόγο σήμερα, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ ἀποστολικὴ περικοπή. Πρόκειται γιὰ τὸν ἔνδοξο Ἀπόστολο Βαρνάβα.
Ἂς γυρίσουμε πρῶτα στὴν ἁπλή γλῶσσα τὴν διήγηση τῶν Πράξεων ποὺ ἀκούσαμε, γιὰ νὰ τυπωθεῖ καλύτερα σὲ κάθε διάνοια μιὰ ἀπὸ τὶς πιὸ ὡραῖες σελίδες τοῦ βίου του, ποὺ εἶναι γραμμένη ὄχι σὲ Συναξάρι, ἀλλὰ μέσα στὴν ἴδια τήν Καινὴ Διαθήκη.
Οἱ Ἀπόστολοι καὶ ἄλλοι πιστοί , ὕστερα ἀπὸ τὸν διωγμὸ ποὺ ἔγινε στὰ Ἱεροσόλυμα μὲ ἀρχὴ τὸν λιθοβολισμό τοῦ Στέφανου, σκόρπισαν καὶ πέρασαν ὥς τὴν Φοινίκη, τὴν Κύπρο καὶ τὴν Ἀντιόχεια, μὴ κηρύττοντας σὲ κανέναν ἄλλο τὸ Εὐαγγέλιο πάρα μόνο σὲ Ἰουδαίους. Καὶ ἦταν ἀνάμεσά τους καὶ μερικοὶ καταγόμενοι ἀπὸ τὴν Κύπρο καὶ τὴν Κυρήνη καὶ αὐτοί σὰν μπῆκαν στὴν Ἀντιόχεια κήρυτταν στοὺς ἑλληνιστές, δηλαδὴ σὲ Ἰουδαίους στὸ θρήσκευμα, ποὺ ὅμως κατάγονταν ἀπὸ εἰδωλολάτρες, εὐαγγελιζόμενοι σὲ αὐτοὺς τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστόν. Καὶ ἡ προστασία τοῦ Κυρίου ἦταν πάνω τους καὶ ἔτσι πολοί ἑλληνιστὲς πίστεψαν καὶ ἦρθαν στὸν Κύριο. Τὸ ἄκουσαν, λοιπόν, αὐτὸ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῶν Ἱεροσολύμων καὶ στάλθηκε ὁ Βαρνάβας στὴν Ἀντιόχεια νὰ δεῖ τί συμβαίνει. Κι αὐτὸς σὰν ἔφτασε καὶ εἶδε τοὺς καρποὺς τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, χάρηκε καὶ συνιστοῦσε σὲ ὅλους ὁλόκαρδα νὰ εἶναι προσκολλημένοι στὸν Κύριο, γιατί ἦταν ἄνθρωπος γεμᾶτος θεία καλοσύνη καὶ πνεῦμα Ἅγιον καὶ πίστη. Καὶ προστέθηκε ἀρκετὸ πλῆθος στὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Καὶ βγῆκε κατόπιν νὰ πάει στὴν Ταρσὸ ὁ Βαρνάβας ψάχνοντας γιὰ τὸν Σαῦλο καὶ σὰν τὸν βρῆκε τὸν ἔφερε στὴν Ἀντιόχεια. Ἔμειναν δὲ οἱ δυό τους ὁλόκληρο ἔτος στὴν ἐκεῖ Ἐκκλησία, ὅπου δίδαξαν ἀρκετὸ πλῆθος καὶ σ' αὐτὴ τὴν πόλη, τὴν Ἀντιόχεια, πρῶτα ὀνομάστηκαν Χριστιανοὶ οἱ πιστοί. Ἄς παρακολουθήσουμε τήν πορεία του, ὅπως παραδίδεται ἀπό τήν Ἁγία Γραφή.
«Καὶ ἐκεῖνες τὶς ἡμέρες κατέβηκαν προφῆτες ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα στὴν Ἀντιόχεια. Ἀφοῦ δὲ σηκώθηκε ἕνας ἀπ' αὐτούς, ποὺ τὸν ἔλεγαν Ἄγαβο, προεῖπε φωτισμένος ἀπὸ τὸ πνεῦμα τὸ Ἅγιον ὅτι θὰ ἔπεφτε μεγάλη πείνα στὴν οἰκουμένη ποὺ καὶ πραγματικὰ συνέβηκε, ὅταν βασίλευε ὁ Κλαύδιος στὴ Ρώμη. Καὶ ἀπὸ τοὺς ἐκεῖ πιστούς, ἀνάλογα μὲ τὴν πορεία τοῦ καθενός, ὁρίστηκε νὰ σταλεῖ βοήθεια στοὺς ἀδελφοὺς ποὺ ἔμεναν στὴν Ἰουδαία. Πρᾶγμα ποὺ ἔκαναν στέλνοντας τὴν βοήθεια πρὸς τοὺς ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων μὲ τὸν Βαρνάβα καὶ τὸν Παῦλον».
Ἀπὸ τὰ λόγια αὐτά, καταλαβαίνετε, ἀδελφοί, τί θέση εἶχε ὁ Βαρνάβας στὴν πρώτη Ἐκκλησία, τί ὑπηρεσίες προσέφερε καὶ τί λογῆς ξεχωριστὴ ψυχὴ ἦταν.
Ἦταν Ἰουδαῖος, ἀπὸ τὴν φίλη Λευΐ, καὶ κατοικοῦσε προηγουμένως στὴν Κύπρο. Τὸν ἔλεγαν πρῶτα Ἰωσή, Βαρνάβας εἶναι τὸ χριστιανικό του ὄνομα, ποὺ τοῦ ἔδωσαν οἱ Ἀπόστολοι , κάμποσο καιρὸ ἀφοῦ εἶχε πιστέψει στὸ Χριστό, ἀναγνωρίζοντας τὸ ἔξοχο ἔργο του στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἱερουσαλήμ. Διότι Βαρνάβας, στὰ ἀραμαϊκά, θέλει νὰ πεῖ υἱὸς παρακλήσεως. Καὶ τέτοιος ἄνθρωπος ἀληθινὰ στάθηκε ὁ διαλεκτὸς αὐτὸς ἐργάτης τοῦ εὐαγγελίου. Υἱὸς παρηγοριᾶς καὶ προτροπῆς, χάρις στὸν ὑποδειγματικὸ βίο του, ποὺ τὸν στόλιζαν προπαντὼς ἡ ταπεινοφροσύνη καὶ ἡ ἀγάπη, καθὼς καὶ ἡ χάρις στὸ ἱλαρό, γλυκόλογο κήρυγμά του.
Ὁ Ἅγιος Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεὺς γράφει πὼς ὁ Βαρνάβας ἀνῆκε στοὺς ἑβδομήκοντα μαθητὲς τοῦ Ἰησοῦ, ποὺ ἦταν, ἂς ποῦμε, ἕνας πλατύτερος κύκλος μυστῶν γύρω ἀπὸ τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, μετά τοὺς δώδεκα. Ὅπως καὶ νὰ ἔχει ὅμως τὸ πρᾶγμα, εἴτε ἀπ' εὐθείας φωτισμένος ἀπὸ τὸν Χριστό, εἴτε ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους ἀργότερα ὁ Βαρνάβας ἀναδείχθηκε γρήγορα σὲ σημαντικὸ στέλεχος, ἀρχίζοντας τὴν εὐλογημένη του σταδιοδρομία μὲ τὴν κατάθεση τῆς μικρῆς του περιουσίας στὸ κοινὸ ταμεῖο τῆς νεαρῆς τότε ἐκκλησίας.
Ἡ ἀφοσίωσή του καὶ ὁ ζῆλος του, ποὺ ἔδειξε, τῶν ξεχωριστῶν ἀμέσως ἀπὸ τὸ πλῆθος τῶν πιστῶν. Ἔτσι στάλθηκε στὴν Ἀντιόχεια, ὅπως ἀκούσαμε, καὶ δούλεψε στὸν ἐκεῖ ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου.
Ἀλλὰ τὸ πιὸ ἔνδοξο ἀπὸ τὰ κατορθώματά του στάθηκε ἡ χειραγώγηση τοῦ Παύλου. Μετὰ τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ Παύλου, ὁ Βαρνάβας τὸν πῆρε καὶ τὸν ἔφερε στοὺς Ἀποστόλους στὰ Ἱεροσόλυμα. Ὁ Παῦλος, μέσα στὸ ἐκθαμβωτικὸ ἐκεῖνο φῶς τῆς Δαμασκοῦ, ποὺ τὸν περιάστραψε, εἶχε βρεῖ τὴν ἀλήθεια καὶ ἀπὸ τώρα καὶ στὸ ἑξῆς δὲν ἦταν πλέον ὁ διώκτης, ἀλλὰ τὸ σκεῦος τῆς ἐκλογῆς τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸ ὅμως, δὲν ἦταν εὔκολο νὰ τὸ παραδεχτοῦν οἱ Χριστιανοὶ τῆς Ἁγίας πόλεως, ποὺ εἶχαν τόσα ὑποφέρει ἀπὸ τὸν φανατικὸ ἐκεῖνο διώκτη τους. Ἀνέλαβε, λοιπόν, ὁ Βαρνάβας νὰ τοὺς διαλύσει τοὺς φόβους καὶ τὴν καχυποψία, φέρνοντας μπροστὰ στὰ πόδια τους τὸ μεγάλο αὐτὸ λάφυρο τῆς χάριτος, τὸν μετανοημένο Ταρσέα.
Ἐκεῖνος, ποὺ ἐπρόκειτο νὰ κηρύξει τὸν Χριστὸ στὰ πέρατα τῆς οἰκουμένης, ὁδηγεῖται στὴν ἀφετηρία τῆς ἀποστολικῆς του ἐξορμήσεως, στὰ Ἱεροσόλυμα, ἀφήνοντας νὰ τὸν σύρει ἀπὸ τὰ χέρια ὁ Βαρνάβας. Ὁ Παῦλος, τὸ μεγάλο καράβι, ποὺ θὰ ἔφερνε σὲ ὅλα τὰ λιμάνια τὴν ἀστείρευτη καὶ ἀμύθητη πραμάτεια τοῦ Εὐαγγελίου, σύρεται γεμᾶτος ταπείνωση, μόλις ἔχοντας βγεῖ ἀπὸ τὰ σκαριὰ τῆς μετανοίας καὶ τῆς ψυχικῆς προετοιμασίας, ἀκολουθεῖ τὴν πλοηγίδα αὐτὴ ποὺ εἶναι ὁ Βαρνάβας καὶ ἔρχεται στὸ λιμάνι ἀπὸ ποὺ θὰ ξεκινήσει γιὰ νὰ κατακτήσει τὸν κόσμο.
Ἀλλὰ ὁ Βαρνάβας δὲν περιορίστηκε μόνο σὲ αὐτὴν τὴν χειραγώγηση. Συνόδεψε τὸν Παῦλο στὴν πρώτη του ἀποστολικὴ περιοδεία, ὁπότε ἐπισκέφτηκαν μαζὶ καὶ τὴν Κύπρο. Καὶ ἔδωσε στὸν μεγάλο Ἀπόστολο ὡς βοηθὸ τὸν ἀνιψιό του, τὸν κατόπιν Εὐαγγελιστὴ Μᾶρκο.
Ἡ παράδοση ἀναφέρει, πὼς ὁ Βαρνάβας ξανὰ πῆγε ἀργότερα στὴν Κύπρο κι αὐτὴ τὴ φορὰ ἔμεινε πολὺ ἐκεῖ. Στερεώνοντας καὶ πλαταίνοντας τὴν Ἐκκλησία τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Καὶ τελείωσε ἐκεῖ τὸν βίο του, ποὺ στεφανώθηκε ἀπὸ τὸ μαρτύριο. Ἰουδαῖοι, ποὺ ἦταν στὴν Κύπρο πάρα πολλοί , θέλησαν νὰ σβήσουν μὲ κάθε τρόπο αὐτὸ τὸν ζωντανὸ πυρσὸ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ εἶχε πέσει ἐπάνω στὴν Μεγαλόνησο καὶ πήγαινε νὰ τὴν κάνει παρανάλωμα πνευματικό. Καὶ τὸν σκέπασαν μὲ τὸν λιθοβολισμό. Ἀλλὰ ἦταν πλέον ἀργὰ γιὰ αὐτούς. Γιατί ἡ πίστη εἶχε ἀνάψει πέρα ὡς πέρα στὴν πατρίδα τοῦ Βαρνάβα.
Ὕστερα ἀπὸ μερικοὺς αἰῶνες, στὰ χρόνια τοῦ Αὐτοκράτορα Ζήνωνος, βρέθηκε τὸ λείψανο τοῦ ἔνδοξου Ἀποστόλου. Στὸ στῆθος του ἦταν ἀπωθεμένο τὸ ἅγιο Εὐαγγέλιο τοῦ Μάρκου, ἕνας ἀπὸ τοὺς πιὸ ὡραίους, ἀμάραντους καρποὺς τῆς μεγάλης του καρδιᾶς.
Αὐτός, ἀδελφοί μου, μὲ συντομία, εἶναι ὁ Ἀπόστολος Βαρνάβας, ποὺ προβάλλει μπροστά μας σήμερα τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα.
